Case study – phương pháp từng rất phổ biến trong giảng dạy và tư vấn – có thể sẽ không còn được ưa chuộng trong năm 2025. Phải chăng cách học này đã lỗi thời? Hay còn lý do nào khác chưa được nhắc tới? Trong bài viết này, Online Marketing sẽ cùng bạn tìm hiểu vì sao case study đang dần bị thay thế, lý do vì sao nó vẫn còn được dùng, và những xu hướng mới nào đang được nhiều người lựa chọn hơn.
1. Case Study là gì? Tại sao nó được xem là phương pháp phổ biến trong đào tạo?
Case study (nghiên cứu tình huống) là phương pháp trình bày một tình huống thực tế của doanh nghiệp – thường là câu chuyện thành công hoặc thất bại – để người học phân tích, rút ra bài học và áp dụng vào thực tiễn.
Phương pháp này đặc biệt phổ biến trong giảng dạy kinh doanh, marketing, quản trị và cả y khoa. Ví dụ như một sinh viên quản trị kinh doanh có thể học về chiến lược định giá thông qua case study của Coca-Cola, hoặc một bạn học digital marketing sẽ phân tích chiến dịch “Đi để trở về” của Biti’s Hunter để rút ra insight hành vi người tiêu dùng trẻ.
Trong nhiều năm, case study giúp người học:
- Nhìn thấy được cách lý thuyết áp dụng vào thực tế.
- Phát triển tư duy phản biện qua việc đặt câu hỏi và tranh luận.
- Học từ sai lầm và thành công mà không phải “trả giá” bằng tiền thật.
2. Vì sao case study có nguy cơ bị thay thế?
2.1. Không còn phản ánh thực tế thay đổi quá nhanh
Thế giới kinh doanh hiện tại thay đổi theo từng quý, thậm chí từng tuần. Một nghiên cứu tình huống viết về chiến lược TikTok năm 2022 có thể đã lỗi thời trong năm 2024 vì thuật toán, hành vi người dùng, hoặc chính sách pháp lý đã thay đổi.
Chẳng hạn như bạn phân tích tình huống thành công của Shopee năm 2020, nhưng sẽ bỏ sót nhiều yếu tố mới như xu hướng livestream bán hàng, sự xuất hiện của TikTok Shop hay thay đổi trong hành vi mua hàng sau COVID-19.
2.2. Quá trình phân tích bị “đóng khung”
Nhiều tình huống nghiên cứu đi theo một kịch bản sẵn: trình bày tình huống, nêu vấn đề, phân tích nguyên nhân, rồi đi đến bài học. Điều này khiến người học chỉ “học theo” thay vì khám phá. Kỹ năng sáng tạo, phản biện và thử sai – những điều rất cần trong thời đại số – lại ít được khuyến khích.
Chưa kể, đa số các tình huống được soạn từ góc nhìn thành công, khiến người học ngộ nhận rằng chỉ cần làm giống như vậy là có thể thành công – trong khi thực tế mỗi doanh nghiệp có bối cảnh khác nhau.
2.3. Bị thay thế bởi mô hình học tập tương tác và dữ liệu thật thời gian thực
Thay vì đọc và phân tích một nghiên cứu viết cách đây 2 năm, nhiều trường và tổ chức đào tạo hiện nay đang áp dụng mô hình học tập mới: dùng dữ liệu thật theo thời gian thực hoặc tình huống tương tác mô phỏng (simulation).
Thay vì học về chiến dịch marketing của Pepsi năm 2018, sinh viên có thể truy cập dashboard quảng cáo TikTok để xem dữ liệu thực tế, so sánh hiệu quả các video ngắn, phân tích chỉ số CTR, CPC… ngay trong thời gian thực. Họ học bằng cách trực tiếp ra quyết định và thấy hậu quả (thành công hoặc thất bại) ngay lập tức.
3. Nhưng liệu case study đã “hết thời”? Lý do khiến nó vẫn chưa thể bị thay thế
3.1. Case study vẫn là công cụ giúp người mới bắt đầu hiểu tổng thể
Với những người mới học marketing, quản trị hay truyền thông – tình huống nghiên cứu vẫn là cánh cửa dễ tiếp cận. Nó giúp người học hiểu được cách tư duy hệ thống, cách xây dựng chiến lược, cách đo lường và tối ưu trong một môi trường tương đối đơn giản.
Cụ thể, một sinh viên năm nhất vẫn nên học tình huống của Starbucks để hiểu cách thương hiệu xây dựng trải nghiệm khách hàng đa kênh, thay vì “nhảy thẳng” vào xem dữ liệu Google Analytics.
3.2. Nhiều lĩnh vực vẫn cần case study để nghiên cứu sâu
Trong nghiên cứu học thuật hoặc tư vấn chiến lược dài hạn, các tình huống nghiên cứu vẫn là phương pháp để nhìn lại toàn bộ tiến trình phát triển của một tổ chức. Đặc biệt với những ngành có tính chất bảo mật dữ liệu cao như y tế, ngân hàng, hoặc năng lượng, việc sử dụng dữ liệu thời gian thực để đào tạo là không khả thi.
4. Xu hướng nào đang thay thế case study trong 2025?
Dưới đây là những mô hình học thay thế hoặc bổ trợ case study đang được áp dụng ngày càng rộng rãi:
- Learning by doing với công cụ thật: Học SEO qua SurferSEO, học viết nội dung với GPT, học chạy ads với Facebook Ads Manager.
- Phân tích dự án thực tế: Thay vì xem các tình huống nghiên cứu đã có, học viên tham gia vào một dự án freelance thật hoặc bài toán giả lập gần với thị trường hiện tại.
- Dữ liệu tương tác & mô phỏng (interactive dashboards): Dùng Power BI, Tableau hoặc Google Data Studio để trực tiếp phân tích dữ liệu thật.
- Micro-case & phản biện nhanh: Chuyển từ case 20 trang sang tình huống mini, học cách đặt câu hỏi, phản biện trong thời gian ngắn.
5. Vậy người học và người dạy nên làm gì?
- Với người học: Đừng xem nghiên cứu tình huống là “khuôn mẫu” để sao chép. Hãy dùng nó như nền tảng để hiểu hệ thống, sau đó chuyển sang mô hình học tương tác và công cụ thật.
- Với người dạy: Kết hợp các tình huống truyền thống với dự án thực tế, data thật và công cụ số để học viên phát triển kỹ năng “thật”.
Case study không “chết”, nhưng nó không còn là trung tâm của mọi phương pháp học như trước đây. Trong năm 2025, xu hướng đào tạo sẽ chuyển dịch về phía học qua dữ liệu thật, công cụ thật và mô phỏng hành vi thực tế. Đó là điều case study truyền thống khó làm được – nhưng không có nghĩa là vô dụng.
Hiểu đúng vai trò và giới hạn của case study chính là cách để bạn học hiệu quả hơn và cập nhật kịp với thế giới đang thay đổi từng ngày.
